Powiatowa Sieć Wsparcia Społecznego

Bogata oferta pomocowa poszczególnych jednostek działających na terenie powiatu myślenickiego, ze szczególnym uwzględnieniem Ośrodka Interwencji Kryzysowej i Poradnictwa przy PCPR w Myślenicach jest wynikiem nieustannego badania potrzeb mieszkańców powiatu i jednocześnie odpowiedzią na te potrzeby. Myślenicki OIKiP nie działa bowiem w próżni pomocowej – ośrodek jest placówką działającą już niespełna siedem lat, a jego powstanie związane było z konkretnymi potrzebami profesjonalnego zaradzania kryzysom. Obok Ośrodka bowiem dużo wcześniej działały placówki pomocowe mające za cel udzielać różnego typu wsparcia, przeciwdziałać patologizacji życia i marginalizacji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.

Mimo, że zadania OIKiP są odmienne niezwykle istotnym jest, by wszystkie placówki pomocowe w powiecie tworzyły swoistą sieć wsparcia społecznego mającą na celu szybko i skutecznie pomagać tym, którzy tej pomocy potrzebują.

Czymże więc jest owa sieć wsparcia? To grupa osób, instytucji utrzymująca stałe i niezmienne znaczenie w życiu jednostki, bądź grupy przez zaspokojenie jej specyficznie ludzkich potrzeb. Ze względu na głębokość, dostępność i bliskość relacji dokonuje się rozróżnienia na pierwotną i wtórną sieć społecznego wsparcia. Warto również podkreślić i to, że dla jednostki dotkniętej kryzysem czynnikiem ułatwiającym jego przezwyciężenie jest doświadczenie wspierającej obecności innych ludzi.

 

 

  

 

 

Interweniujący, wspierając osobę w kryzysie, dąży do zidentyfikowania jej sieci społecznej, aby zlokalizować w niej osoby ważne i znaczące, takie, które mogą stanowić potencjalne źródło wsparcia.

Rolą osoby interweniującej w trakcie prowadzonej aktywności pomocowej jest uzupełnienie i wypełnienie swoją osobą oraz podejmowanymi interwencjami braków, jakie istnieją w naturalnych systemach wspierających jednostkę. Będąc osobą przypisaną do wtórnej sieci społecznego wsparcia - jako osoba udzielająca wsparcia niejako z urzędu, formalnie, z racji pełnionej funkcji zawodowej, ze względu na charakter podejmowanej aktywności, interweniujący staje się dla jednostki w kryzysie wiarygodnym i istotnym źródłem wsparcia, o podobnym znaczeniu jakie mają osoby z sieci pierwotnej. Zdarza się, że interweniujący jest jedyną osobą dającą wsparcie. Osoba interweniująca, budując więź emocjonalną z osobą wspomaganą, przenika niejako do pierwotnej sieci społecznej - jednak w ściśle ograniczonych ramach czasowych, co jest istotnym czynnikiem uruchomienia samopomocowych działań wspomaganego.[1]

W pracy OIKiP niezwykle ważne jednak jest również zintegrowanie wtórnej sieci wsparcia społecznego po to, by pomoc osobie doświadczającej kryzysu była szybka, skuteczna i profesjonalna.

Wtórną sieć wsparcia społecznego tworzą wszystkie placówki pomocowe na danym terenie. Są to:

·          MGOPS[2]

·          Kuratorzy Sądowi[3]

·          Poradnie Psychologiczno - Pedagogiczne

·          Straż Miejska i Policja

·          Służba Zdrowia

·          Straż Pożarna[4]

·          Organizacje Pozarządowe zajmujące się szeroko pojętym wsparciem społecznym

·          Kościoły i Związki Wyznaniowe

Każda z tych organizacji wypełnia określone zadania nałożone na nią przez ustawodawcę, bądź też realizuje założoną misję. Ważne jest więc aby tak skoordynować pracę tych jednostek, by dzięki szybkiej diagnozie klient trafiał do właściwych specjalistów i otrzymał potrzebne wsparcie. Dlatego też istotnym elementem funkcjonowania sieci wsparcia jest szybki przepływ informacji między jednostkami. Poprawie komunikacji mogą służyć np. kwartalne organizowane wspólnie konferencje i szkolenie, podczas których pracownicy jednostek poznają się wzajemnie, zapoznają się ze specyfiką pracy innych organizacji  budują nieformalne więzi pozwalające na lepszą pracę na rzecz klienta. Dobre funkcjonowanie sieci wsparcia umożliwia również rozwój nowoczesnych technologii – takich jak internet, telefonia komórkowa. Nowoczesne technologie poprawiają i przyspieszają komunikację, a także umożliwiają, po sporządzeniu odpowiednich porozumień dostęp do bazy danych bądź wspólnego jej tworzenia przez organizmy tworzące sieć wsparcia.

Dobrze działająca sieć wsparcia społecznego umożliwia w sposób skuteczny udzielanie wsparcia ludziom doświadczającym różnych trudności życiowych. Sieć wsparcia społecznego jest także gwarantem rzeczywistego wykorzystania potencjału poszczególnych jednostek i organizacji, a także nie powielaniu przez nich zadań. Zdiagnozowany właściwie klient ma bowiem szansę trafić tam, gdzie w pełni odpowie się na zgłaszane przez niego potrzeby.

Warto podkreślić, że w środowisku lokalnym winien istnieć organizm pełniący rolę animatora takiej formy pracy. To z tamtąd winny wychodzić działania integrujące jednostki pomocowe. Jego pracownicy powinni być diagnostykami nie tylko kryzysów poszczególnych klientów, ale także jednostek i systemów. Wykreowanie takiej struktury może wpływać na poprawę usług całego systemu pomocowego w społeczności lokalnej zaś tworzenie systemowych rozwiązań i inicjowanie zmian społecznych stanie się gwarantem dobrej i nowoczesnej oferty sieci pomocowej.

Warto podkreślić również, że struktura ta - pełniąc rolę animatora w sieci wsparcia winna pracować tak, by w oparciu o wspólnie stworzone standardy świadczonych usług, zachęcać poszczególnych członków sieci do dbania o ich wysoką jakość. Wszystkie jednostki tworzące sieć powinny być otwarte na współpracę z różnymi partnerami, którzy działają na rzecz aktywnego i samoorganizującego się społeczeństwa, po to by być jego integralną częścią, znać problemy i udzielać rzeczywistego wsparcia.

Te teoretyczne rozważania mają w powiecie myślenickim swoją praktyczną podbudowę. Na terenie tego niewielkiego prowincjonalnego powiatu działania oddolne  współgrają z inicjatywami wojewódzkimi, zaś lokalni działacze chętnie korzystają z rad i współpracują ze środowiskiem naukowym pobliskiego Krakowa – czego wyrazistym przykładem jest działający przy PCPR w Myślenicach Ośrodek Interwencji Kryzysowej i Poradnictwa. Pojawia się zatem pytanie jak budowaną od kilku lat sieć wsparcia społecznego uczynić rzeczywistą i skuteczną przestrzenią nowoczesnej i efektywnej pracy społecznej.

 

opracowała

Sylwia Michalec-Jękot


[1] Por. Kubacka - Jasiecka D., Lipowska - Teutsch A. (red.), Oblicza kryzysu psychologicznego i pracy interwencyjnej, Wyd. ALL, Kraków 1997

[2] wg Ustawy z 12 marca 2004 o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593)

[3] USTAWA z dnia 27 lipca 2001 r.o kuratorach sądowych (Dz. U. z dnia 12 września 2001 r.)

 

[4]  Por. Straż Pożarna (w) Internet, Wikipedia, wolna encyklopedia 

 

ul. Kazimierza Wielkiego 5, 32-400 Myślenice