Konflikty zdarzają się w każdej rodzinie. Bywa tak, że strony konfliktu są tak zaangażowane w ciągłe obwinianie się, pretensje, żale, ataki i kłótnie, że nie potrafią spojrzeć na swoje problemy z dystansem. W takiej sytuacji nieodzowna jest pomoc mediatora rodzinnego oraz udział w mediacji rodzinnej.
Mediacja rodzinna to sposób na rozwiązanie konfliktu z udziałem osoby trzeciej – mediatora – neutralnego, bezstronnego i nie podejmującego rozstrzygających decyzji.
Mediacja jest rozmową na temat możliwych rozwiązań zaistniałego konfliktu, w atmosferze wzajemnego poszanowania oraz zrozumienia potrzeb i interesów obydwu stron.
Mediator pomaga spierającym się stronom rozważyć wszystkie możliwe rozwiązania, negocjować je w celu osiągnięciu dobrowolnego i obustronnie satysfakcjonującego porozumienia.
W jakich sytuacjach warto skorzystać z mediacji rodzinnych?
- Sprawy rozwodowe:
- sposób rozstania, rodzaj pozwu z orzekaniem o winie czy bez orzekania
- władza rodzicielska i miejsce zamieszkania dziecka
- kontakty dziecka z rodzicem, który nie będzie sprawował bezpośredniej opieki nad nim
- sposób korzystania ze wspólnego mieszkania po rozwodzie
- wysokość alimentów
- Sprawy o podział majątku po rozwodzie
- Sprawy związane z opieka nad dziećmi po rozwodzie orzekane przez sądy rodzinne:
- sprawy o ustalenie kontaktów z dzieckiem
- sprawy o zmianę wyroku rozwodowego w części dotyczącej rozstrzygnięcia o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi rozwiedzionych małżonków
- Inne sprawy rodzinne:
- konflikty małżeńskie (o ile nie są wskazane do terapii)
- spory wynikające z gospodarowania współwłasnością (np. sprawy spadkowe)
- konflikty miedzy rodzicami i dziećmi (także dorosłymi dziećmi)
- pomoc w uzgodnieniu zasad opieki nad członkami rodziny chorymi, niepełnosprawnymi, w podeszłym wieku
- konflikty w rodzinach zastępczych i adopcyjnych
- konflikty między członkami dalszej rodziny
Jakimi zasadami kierujemy się w trakcie mediacji rodzinnej?
- Dobrowolność
Do mediacji przystępujecie dobrowolnie. Mediator w żaden sposób nie może wpływać na Twoją decyzje udziału w mediacji. W każdym momencie możesz z niej się wycofać. Nikt nie może zmuszać Cię do zawarcia porozumienia.
- Poufność
Mediacja ma charakter poufny. Jej przebieg i rezultaty objęte są tajemnicą. Na spotkaniu mediacyjnym obecni możecie być tylko Wy, Wasi pełnomocnicy (jeśli sobie tego życzycie) oraz mediator.
- Bezstronność mediatora
Mediator nie opowiada się po żadnej ze stron, w równym stopniu angażuje się w pomoc dla każdej z nich. Nie ocenia zarówno osób jak i zachowań, nie poszukuje winnych zaistniałej sytuacji.
- Neutralność mediatora
Mediator nie jest zwolennikiem jakiegoś konkretnego rozwiązania, jest w stanie zaakceptować każde, które Wy uznajcie za właściwe. Nie tylko nie podejmuje decyzji, co do wyboru rozwiązania, ale nie podsuwa ich i nie ocenia składanych propozycji. Nie jest doradcą, nie przedstawia właściwych w danej sytuacji sposobów działania. Umożliwia Wam ich samodzielne wypracowanie.
- Samodzielność stron w podejmowaniu decyzji
Mediator nie podejmuje decyzji za Was, nie rozstrzyga sporu. Nie jest sędzią, ani arbitrem. Rolą mediatora jest zachęcanie Was do aktywnej współpracy przy poszukiwaniu rozwiązań. To do Was należy decyzja. Jest ona rezultatem Waszego wolnego wyboru i Waszego przekonania, że wypracowane rozwiązania zaspakajają Wasze najważniejsze potrzeby.
Jakie są zalety mediacji?
1. Mediacja skłania do przyjmowania przez strony odpowiedzialności,
uczy je samodzielności;
- daje poczucie własnej siły i możliwości poradzenia sobie z własnymi problemami
- w mediacji od początku ewentualne zyski i straty dla stron są bardziej przewidywalne, w porównaniu z sytuacja, gdy sprawa jest rozstrzygana prze sąd, co daje im większe poczucie bezpieczeństwa
- strony konfliktu małżeńskiego mają większą gotowość do realizacji rozwiązań, które same wypracowały, w odróżnieniu do rozwiązań, które zostały im narzucone prze decydentów zewnętrznych
- udział w mediacji sprzyja samodzielności w rozwiązywaniu konfliktów w przyszłości
- Mediacja pozwala na wypracowanie trwałych oraz satysfakcjonujących rozwiązań dla obu stron;
- dostosowanych do potrzeb, uwzględniających specyfikę sytuacji osób pozostających w konflikcie
- akceptowanych przez obie strony, z czego wynika trwałość porozumienia i szansa na wprowadzenie w życie
- szczegółowo określających sposób realizacji przyjętych uzgodnień
- nowych, twórczych, nieoczywistych
- Pozwala budować i utrzymywać pozytywne, a przynajmniej nie wrogie relacje między osobami uczestniczącymi w konflikcie;
- umożliwia otwartą, szczerą i bezpośrednią komunikację między stronami
- buduje wzajemne zrozumienie
- Mediacja ogranicza eskalację konfliktu;
Procedura sądowa często powoduje eskalację konfliktu, a w mediacji możliwe jest jego ograniczenie. Strony w mediacji mogą w bezpiecznych warunkach wyrazić swoje negatywne emocje, poradzić sobie z nimi i skoncentrować się na przyszłości i rozwiązaniach.
- Mediacja chroni dziecko uwikłane w konflikt dorosłych, pozwala rodzicom skoncentrować się na jego potrzebach;
- mediacja, kierując uwagę rozwodzących się na potrzebach dziecka, buduje ich relacje jako rodziców i umożliwia współpracę w kwestiach wychowawczych
- mediacja pomaga rodzicom zrozumieć niebezpieczeństwo wikłania dzieci w ich konflikt
- mediacja zwiększa szansę na zapewnienie dziecku poczucia bezpieczeństwa, stabilności
- mediacja pozwala dokonać ustalenia zabezpieczające przyszłość materialną dziecka i zaspokojenie jego potrzeb na dotychczasowym poziomie
- mediacja pozwala poradzić sobie z negatywnymi uczuciami wobec byłego małżonka i ograniczyć ich wpływ na podejmowane decyzje
dr. Katarzyna Wojtanowicz
mediator
